OVER DE BOSSEN BUITEN CLAIRVAUX

JOKE HERMSEN

Filosofie Magazine, mei 2012

​

​

De eerste kennismaking met de abstracte schilderijen van George Meertens betekende voor mij een ondergedompeld worden in wat Nietzsche wel de ‘windstilte van de ziel’ noemde: de ervaring van wachten en verstillen die aan elk creatief proces vooraf gaat. Maar al vrij snel daarna begon het te bruisen en te tintelen in mijn hoofd en verliet ik het museum met talloze nieuwe ideeën voor mijn roman Blindgangers. Meertens werk liet mij bij uitstek ervaren waarom rust sinds Plato als een voorwaarde is voor het denken en de creativiteit beschouwd wordt. Je kunt Meertens schilderijen zeker ‘verstild’ noemen, maar tegelijk gebeurt er ook iets heel uitbundigs op deze veelkleurige doeken. Het grote schilderij ‘Bossen nabij Clairvaux’ bijvoorbeeld getuigt zelfs van een opmerkelijke vitaliteit: het is een en al levenslust wat er in dit voorjaarsbos zoemt en gonst, met een energie die je blik bijna laat duizelen. Maar de verstilling is niet met de levenslust in tegenspraak. Integendeel. Het kale, winterse wachten is wat aan het uitbotten van bomen, planten en bloemen in het bos vooraf ging, en datzelfde geldt ook voor de toeschouwer van zijn werk. George Meertens heeft op dit indrukwekkende schilderij zowel de verstilling als de vitaliteit weten samen te brengen en precies die uitwerking heeft het op mij gehad. Je kunt dan spreken van bezield werk, dat zijn toeschouwers eerst tot een vorm van passieve ontvankelijkheid verleidt, maar hen vervolgens aanspoort zelf ook eens in beweging te komen.